W życiu bardzo często, szczególnie w przypadku, gdy prowadzimy firmę, dochodzi do sytuacji, w której mamy problem z wyegzekwowaniem tego, co nam przysługuje od drugiej strony. Niekiedy może mieć to zgubny wpływ na nasze interesy, w tym płynność finansową, szczególnie gdy dłużnik uporczywie uchyla się od wykonania zobowiązania. W takim wypadku, bardzo często dochodzi do cesji wierzytelności, zwanej przelewem.

Czym jest wierzytelność?

Omówienie zagadnienia cesji wierzytelności, trzeba zacząć od wyjaśnienia, czym właściwie jest owa wierzytelność. Najprościej mówiąc, jest to uprawnienie, które daje nam możliwość domagania się spełniania określonego rodzaju świadczenia, które wynika z określonego stosunku zobowiązaniowego (umowy). Przysługuje ona wierzycielowi wobec dłużnika. 

Zmiana wierzyciela, czyli przelew wierzytelności

W ramach stosunków zobowiązaniowych, może dość do sytuacji, gdy zmianie ulega osoba wierzyciela. Zabieg taki nazywany jest cesją wierzytelności (inaczej przelewem), a zagadnienia to uregulowane jest w art. 509-518 kodeksu cywilnego. Mamy tutaj do czynienia z dwiema stronami takiej umowy: cedentem, czyli zbywającym oraz cesjonariuszem, czyli nabywcą, będącym osobą trzecią. Na mocy tej umowy, na cesjonariusza przechodzą wszelkie uprawnienia względem dłużnika, jakie pierwotnie miał cedent. Co do zasady, cesji podlegają wszystkie wierzytelności, jednak ustawa ogranicza tę możliwość w przypadku gdy sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu (zapisowi w umowie o niemożliwości dokonania cesji wierzytelności) albo właściwości zobowiązania. Od tego momentu to cesjonariusz musi dochodzić spełnienia świadczenia z rąk dłużnika. Jeśli chodzi o formę cesji, warto sporządzić umowę na piśmie i zawrzeć w niej wszystkie niezbędne informacje dotyczące wierzytelności.

Skutki cesji wierzytelności 

Należy wspomnieć o skutkach, jakie wywołuje przelew wierzytelności. Po pierwsze, zmianie ulega jedynie sama osoba wierzyciela, a cesja nie wprowadza żadnej zmiany do samej treści wierzytelności (pozostaje ona w takim samym kształcie, w jakim była przed dokonaniem przelewu). W praktyce oznacza to, że strony są związane również co do sposobu i miejsca spełnienia świadczenia przez dłużnika, z drobnym wyjątkiem jakim jest siedziba wierzyciela – oczywiście wtedy mowa o siedzibie cesjonariusza. Zgodnie z art 509 § § 2 kodeksu cywilnego, wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Te wskazane, inne prawa to m.in. roszczenie o odszkodowanie za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania czy też roszczenie o zapłatę kary umownej. Jeśli chodzi o samego cedenta, to jego sytuacja nie ulega zmianie, ponieważ zobowiązanie w dalszym ciągu istnieje. Co jednak w przypadku, gdy dłużnik spełnia świadczenie na rzecz „poprzedniego” wierzyciela? Oczywiście, będzie ono miało skutek względem cesjonariusza, w przypadku gdy cedent nie zawiadomił dłużnika o przelewie wierzytelności. Sam dłużnik nie ma bowiem obowiązku, aby samemu poszukiwać takich informacji. Przesłanką wyłączającą w tym momencie fakt, że dłużnik wiedział o przelewie wierzytelności w chwili spełniania świadczenia na ręce uprzedniego wierzyciela. W celu uniknięcia dodatkowych problemów, warto sporządzić pismo informacyjne, skierowane do dłużnika. Taki sposób postępowania, może ochronić nas przed inną kwestią, jaką jest nieuczciwe działanie poprzedniego wierzyciela. W takim wypadku będziemy mogli domagać się od niego rekompensaty.